नेपाली इतिहासको एक सबैभन्दा दर्दनाक र रहस्यमय घटना नारायणहिटी दरबार हत्याकाण्ड भएको आज २४ वर्ष पूरा भएको छ। २०५८ साल जेठ १९ गतेको साँझ तत्कालीन राजा वीरेन्द्र वीर विक्रम शाहको परिवारको सामूहिक हत्या भएको थियो।
उक्त घटनामा राजा वीरेन्द्रसहित रानी ऐश्वर्य, युवराज दीपेन्द्र, राजकुमार निराजन, राजकुमारी श्रुती, राजा वीरेन्द्रका भाइ धिरेन्द्र, राजकुमारी जयन्ती, शान्ती, शारदा, कुमार खड्ग आदिको ज्यान गएको थियो।
छानबिनमा दीपेन्द्रलाई दोषी ठहर
राजदरबार हत्याकाण्डको छानबिन गर्न तत्कालीन प्रधानन्यायाधीश केशवप्रसाद उपाध्यायको संयोजकत्वमा उच्चस्तरीय छानबिन समिति गठन गरिएको थियो। समितिको प्रतिवेदनमा युवराज दीपेन्द्रले आफ्नै परिवारका सदस्यहरूलाई गोली हानी हत्या गरेको र अन्ततः आफूलाई पनि गोली हानेको उल्लेख गरिएको थियो।
तर सो प्रतिवेदनमा जनस्तरबाट गम्भीर आशंका व्यक्त गरिँदै आएको छ। नेपाली जनताले घटनाको आधिकारिक विवरणमा विश्वास गर्न सकेका छैनन्।
स्वतन्त्र छानबिन अझै हुन सकेन
दोस्रो जनआन्दोलनपछि गृहमन्त्री भएका विमलेन्द्र निधिले उक्त घटनाको पुनः छानबिन हुनुपर्ने आवाज उठाएका थिए। तर त्यसलाई कार्यान्वयन गर्ने प्रयास कहिल्यै अघि बढ्न सकेन। यसबीचमा राजतन्त्रको अन्त्य भई २०६५ साल जेठ १५ गते गणतन्त्रको घोषणा गरियो।
गणतन्त्र आयो, तर प्रश्न यथावत्
उदार छवि बनाएका राजा वीरेन्द्रको वंश विनाशसँगै नेपालको राजतन्त्र कमजोर बन्दै गयो। ज्ञानेन्द्र शाह राजा बने पनि उनको शासनकाल विवादास्पद रह्यो। प्रत्यक्ष शासन प्रयासपछि जनआन्दोलनमार्फत नेपाल गणतन्त्रमा प्रवेश गर्यो र ज्ञानेन्द्र शाह अन्तिम राजा बन्न पुगे।
हाल ज्ञानेन्द्र शाह वा उनको वंशलाई पुनः सत्तामा ल्याउनुपर्ने मागसहित राजावादी समूहहरू सक्रिय छन्। तर, नारायणहिटी दरबार हत्याकाण्डबारे जनतामा रहेको आशंका भने अझै हटेको छैन।
अझै रहस्यकै गर्भमा जेठ १९
उच्च सुरक्षा भएको राजदरबारभित्र परिवारिक जमघटका बेला घटेको त्यो घटनाले आज पनि नेपाली जनमानसमा गहिरो छाप छोडेको छ।
२४ वर्ष बितिसक्दा पनि नारायणहिटी हत्याकाण्ड नेपाली इतिहासको सबैभन्दा रहस्यमय र अनुत्तरित प्रश्नमध्ये एक भएर कायमै रहेको छ।