इन्डोनेसियाको फ्लोरेस टापुमा अवस्थित सक्रिय ज्वालामुखी लेवोटोबी लाकी-लाकी विस्फोट भएपछि बाली टापु आउजाउ गर्ने कयौं अन्तर्राष्ट्रिय तथा आन्तरिक उडानहरू रद्द वा ढिलाइ भएका छन्।
मंगलबार स्थानीय समय अनुसार साँझ ५:३५ बजे ज्वालामुखीले ११ किलोमिटर (६.८ माइल) उचाइसम्म राखको मुस्लो आकासतर्फ उडेको इन्डोनेसियाको भूगर्भ तथा ज्वालामुखी विज्ञान निकायले जनाएको छ।
हालसम्म मानव क्षतिको रिपोर्ट आएको छैन, तर सर्वोच्च सतर्कता स्तर लागू गरिएको छ। अधिकारीहरूले क्रेटर वरपरको ७ किलोमिटर क्षेत्रमा कुनै पनि गतिविधिमा संलग्न नहुन आग्रह गरेका छन्।
प्रभावित उडानहरू
एयर इण्डिया, एयर न्यूजिल्यान्ड, जेटस्टार, जुनेयाओ एयरलाइन्स, सिंगापुर एयरलाइन्स र भर्जिन अस्ट्रेलिया लगायतका कम्पनीहरूले बाली आउने र जाने धेरै उडानहरू रद्द गरेका छन्।
बुधबार दिउँसोसम्म बालीको ‘इ गुस्टि नुगुराह राय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल’ मा २० भन्दा बढी उडान रद्द भएका थिए।
त्यस्तै, फ्लोरेसतर्फ जाने एयर एसिया का धेरै आन्तरिक उडानहरू पनि रद्द गरिएको जनाइएको छ।
ज्वालामुखीको गतिविधि
लेवोटोबी लाकी-लाकी ज्वालामुखीले नोभेम्बर महिनामा पनि पटक–पटक विस्फोट गरेको थियो, जसमा ९ जनाको मृत्यु भएको थियो र हजारौं मानिस विस्थापित भएका थिए।
इन्डोनेसियाको भूगर्भ विभागका प्रमुख मुहम्मद वाफिद ले अत्यधिक वर्षा भएमा लेहर (volcanic mudflow) बग्न सक्ने खतरा रहेको बताउँदै सतर्कता अपनाउन आग्रह गरेका छन्।
जनतालाई चेतावनी
राखपात भएका क्षेत्रमा अनुहार ढाक्ने मास्क लगाउन र स्वस्थ सुरक्षामा ध्यान दिनु भनिएको छ। राष्ट्रिय विपद् न्युनिकरण निकायका अनुसार कम्तीमा एउटा गाउँबाट विस्थापन गरिएको छ भने बहिरा क्षेत्रका धेरै ठाउँहरूमा पनि राखपात भएको छ।
निकायका प्रवक्ताले ज्वालामुखी वरपर बसोबास गर्ने स्थानीयलाई "सुरक्षित स्थानमा सर्ने" आग्रह गरेका छन्, किनकि ज्वालामुखीको गतिविधि अझै पनि जारी रहेको कम्पन मापनहरूबाट पुष्टि भएको छ।
भौगोलिक अवस्था
इन्डोनेसिया प्रशान्त महासागरको ‘रिङ अफ फायर’ क्षेत्रमा पर्छ, जहाँ टेक्टोनिक प्लेटहरू ठोक्किने भएकाले बारम्बार भूकम्प र ज्वालामुखी विस्फोट हुने गर्छ।
लेवोटोबी लाकी-लाकी को अन्तिम प्रमुख विस्फोट मे महिनामा भएको थियो।
‘लाकी-लाकी’ भन्ने शब्दको अर्थ इन्डोनेसियन भाषामा “पुरुष” हो, जुन १,७०३ मिटर अग्लो र तुलनात्मक रूपमा शान्त अर्का ज्वालामुखी ‘पेरेम्पुआन’ (अर्थात् “महिला”) सँग जोडिएको छ।