मेक्सिकोले दशकौँदेखि अपनाउँदै आएको खुला व्यापार नीतिलाई तोड्दै चीन, भारत, दक्षिण कोरिया, थाइल्यान्ड र इन्डोनेसियाबाट आयात हुने १,४०० भन्दा बढी वस्तुमा अधिकतम ५० प्रतिशतसम्म टैरिफ लगाउने निर्णय गरेको छ। सेनेटले व्यापक विरोधका बीच ७६ मतले नयाँ कर संरचना पारित गरेसँगै यो नीतिगत परिवर्तनले विशेषगरी भारतजस्ता एशियाली निर्यातकलाई गम्भीर असर पार्ने निश्चित भएको छ।
नयाँ टैरिफ दर आगामी वर्षदेखि २०२६ सम्म चरणबद्ध रूपमा लागू हुँदै जानेछ। यस अन्तर्गत अटोमोबाइल तथा पार्ट्स, टेक्सटाइल, कपडा, फुटवेयर, प्लास्टिक, धातु लगायतका औद्योगिक र उपभोग्य सामग्रीमा ३५% देखि ५०% सम्मको शुल्क लगाइनेछ।
भारतका लागि यसको अर्थ
मेक्सिको - जसलाई भारतीय निर्यातकर्ताले अमेरिकन सप्लाइ चेनमा प्रवेशका लागि ‘गेटवे’का रूपमा उपयोग गर्दै आएका थिए — अब कठोर शुल्क नीतिमा गएको छ। यसले भारतीय टेक्सटाइल, अटो पार्ट्स, इन्जिनियरिङ्ग सामान, स्टिल र लेदर उत्पादको प्रतिस्पर्धात्मकता कमजोर पार्ने बताइएको छ।
मेक्सिकन उद्योगसमेतले उच्च आयात शुल्कले उत्पादन लागत बढ़्ने र मुद्रास्फीति चुलिने चेतावनी दिएका छन्।
अमेरिकी दबाबको प्रभाव?
विश्लेषकहरूका अनुसार अमेरिकी माग र आगामी USMCA समीक्षालाई ध्यानमा राख्दै मेक्सिकोले चीनविरुद्ध वॉशिङ्टनको कडा नीतिसँग तालमेल मिलाउन खोजेको देखिन्छ।
यद्यपि राष्ट्रपति क्लाउडिया सेइनबामले अमेरिकी दबाब अस्वीकार गरे पनि पारित संरचना अमेरिकाको हालको व्यापार नीतिसँग निकै मिल्दोजुल्दो छ।
मन्त्रालयका अनुसार नयाँ टैरिफबाट मेक्सिकोले ५२ अर्ब पेसो (करिब रु १९ हजार करोड) अतिरिक्त आम्दानी गर्ने अनुमान छ।
मेक्सिकोभित्र मिश्रित प्रतिक्रिया
- विपक्षी सांसदहरूले यो नीतिले उपभोक्तामै कर थोपर्ने आरोप लगाएका छन्।
- सरकारसमर्थक मोरेना पार्टीले भने यो कदमले मेक्सिकोका प्राथमिक उद्योग र रोजगारी संरक्षण हुने दाबी गरेको छ।
- अटो उद्योगले चीनले ६ वर्षमै २०% बजार कब्जा गरेको भन्दै टैरिफलाई “आवश्यक सुरक्षा” भनेको छ।
आगामी दिनहरूमा अनिश्चितता
कानूनले अब मेक्सिकोको अर्थ मन्त्रालयलाई गैर-FTA देशहरूमा मनपरी टैरिफ परिवर्तन गर्न व्यापक अधिकार दिएको छ। यसले भारतसहितका एशियाली निर्यातकका लागि शुल्क संरचना बारम्बार बदलिन सक्ने खतरा बढाएको विश्लेषण छ।
उत्तर अमेरिकामा बढ्दै गएको संरक्षणवाद र चीनविरुद्ध कडा नीतिले भारतसहित एशियाली निर्यातकर्तालाई थप चुनौतीपूर्ण वातावरण तयार पारिरहेको छ।