आज आश्विन शुक्ल अष्टमीका दिन देशभर महाअष्टमी पर्व हर्षोल्लासपूर्वक मनाइँदैछ। फूलपाती भित्र्याएपछि सुरु हुने महाअष्टमीलाई देवी दुर्गाको विशेष पूजा र आराधनाको दिन मानिन्छ।
धार्मिक र सांस्कृतिक महत्त्व
महाअष्टमीको दिन विभिन्न सामुदायिक तथा व्यक्तिगत घरमा दुर्गा पूजा गरिन्छ। विशेषगरी, नौ दिनसम्म चल्ने नवरात्र पर्वको आठौं दिन पर्ने यस दिनको पूजा–अर्चनालाई अत्यन्त पवित्र मानिन्छ। यस दिन भक्तजनहरूले देवी दुर्गालाई बलि चढाउने, मन्दिरमा विशेष विधिपूर्वक पूजा गर्ने र दुर्गा सप्तशती पाठ गर्ने परम्परा रहेको छ।
काठमाडौँ उपत्यकामा विशेषगरी नक्खु, थिमी, बौद्ध, हनुमानढोका लगायतका स्थानमा ठूलो धुमधामका साथ महाअष्टमी मनाइन्छ। घर–घरमा जमरा र टीकाको विशेष तयारी हुने गर्छ, र महिलाहरूले राति विशेष पूजाका लागि लक्ष्मी, दुर्गा र अन्य देवी–देवताका मूर्तिहरू स्थापना गर्ने चलन छ।
ऐतिहासिक पृष्ठभूमि
महाअष्टमीको पूजा परम्परागत रूपमा हिन्दू धर्मग्रन्थ दुर्गा सप्तशतीमा वर्णित घटनासँग सम्बन्धित छ। देवी दुर्गाले राक्षस महिषासुरलाई वध गरेको दिनको सम्झनामा यस दिन बलि चढाउने र विशेष पूजा गर्ने चलन शुरु भएको मानिन्छ।
विशेष कार्यक्रम
नेपालका विभिन्न भागमा महाअष्टमीको दिन रात्रि पूजासहित साँस्कृतिक कार्यक्रम, धार्मिक झाँकी, र दान–पुण्यका कार्यक्रम आयोजना गरिन्छ। साथै, देवी दुर्गाका मूर्तिहरूको सजावट र रंगीन बत्तीले वातावरण झकझक्याउँछ।
यसरी महाअष्टमीको पूजा र सांस्कृतिक गतिविधि पारिवारिक तथा सामाजिक एकता अभिवृद्धि गर्ने पर्वका रूपमा हरेक वर्ष देशभर मनाइन्छ।